Hầu hết các chậu thảo mộc như hương thảo được bán từ Vườn Nhiệt Đời là những chậu đã phát triển hết cỡ chậu với phần rễ ra đầy chậu và ăn ra cả bên ngoài lỗ thoát nước (trừ những cây vườn báo mới thay đất). Vì vậy, muốn cây tiếp tục phát triển bạn cần thay chậu lớn hơn 1-2 cỡ và bổ sung dinh dưỡng trong đất để cây kịp thời phát triển. Nếu cây không được thay chậu kịp thời, rễ sẽ bị đen và úng lâu dần dễ đen và chết hiện tượng ban đầu là đen lá chết cành…Vậy cách thay chậu và chăm sóc cây thảo mộc, nhất là cây hương thảo sau đó như thế nào? Cùng Vườn tìm hiểu trong bài viết sau
Giá thể hỗn hợp
Giá thể sẽ bao gồm 3 thành phần :
- Đất ( đất của vườn là đất cát) trộn thêm cát xây dựng hạt lớn.
- Chất tạo xốp: Trấu hun, trấu tươi, vỏ đậu phụng, đá perlite. Ngoài ra mn có thể sử dụng các loại như đá pumice, aka, xỉ than, ….
- Phân: vườn dùng phân trùn quế, phân bò hoai mục rất nát để trộn đất.
- Tỉ lệ phối trộn ước lượng sẽ là 35:45:20 (tỉ lệ chỉ mang tính chất tham khảo)
Ngoài ra, bạn cũng có thể trộn Đất / cát / trấu, vỏ đậu / đá perlite/ phân bò với tì lệ 20:15:30:15:20. Các tỉ lệ phối trộn chỉ mang tính ước lượng, sẽ thay đổi tùy theo tình hình thực tế. Tuy nhiên, dù với tỉ lệ nào, bạn cần đảm bảo giá thể trồng cây tơi xốp, thoát nước tốt và cung cấp dinh dưỡng.
Nếu bạn chưa thể trộn được giá thể như mong muốn, có thểm tham khảo Giá thể trồng thảo mộc trộn sẵn của Vườn.
Để phòng nấm, có thể thêm trichoderma hoặc vôi bột nông nghiệp( nếu dùng vôi nên trộn vào đất trước khi trộn giá thể 1 tuần).
Thêm Trichodema để chống nâm cho cây
Thay chậu
Chọn chậu trồng mới
Khi quyết định thay chậu cho cây thảo mộc hoặc hương thảo của bạn, việc chọn loại chậu phù hợp có thể quyết định đến sự phát triển và sức khỏe của cây. Dưới đây là một số lời khuyên để bạn chọn chậu mới một cách thông minh:
Kích thước chậu
- Chậu mới nên có kích thước lớn hơn chậu cũ từ 1-2 size để đảm bảo cây có đủ không gian phát triển.
- Chọn loại chậu có nhiều lỗ thoát nước để tránh tình trạng dư nước gây hại cho rễ cây.
- Các chậu Mon chữ e và chậu lục giác thường có nhiều lỗ thoát nước, tạo điều kiện tốt cho sự phát triển của cây.
- Nếu chọn chậu nhựa ít lỗ thì có thể khoan thêm lỗ
Nếu chọn chậu nhựa ít lỗ thì có thể khoan thêm lỗ
Thiết kế chậu
- Miệng chậu nên lớn hơn đáy chậu để nước thoát nhanh và tiện lợi hơn khi thay chậu.
- Hạn chế sử dụng chậu sứ vì chậu này có khả năng thoát nước rất chậm, gây nguy cơ cho sự phát triển của cây.
Vật liệu chậu
- Nếu có điều kiện, hãy sử dụng chậu đất nung vì chúng có khả năng thoát nước và thoát nhiệt nhanh, giúp bảo vệ sức khỏe của rễ cây.
- Lót đáy chậu bằng các vật liệu như xỉ than, than đen đập vừa, xốp hoặc vỏ đậu, trấu để tăng cường thoát nước và cung cấp sự thoải mái cho rễ cây.
Chọn chậu mới cho cây thảo mộc/hương thảo không chỉ là vấn đề về vẻ ngoài mà còn là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe của cây. Hãy đảm bảo bạn đã chọn lựa chậu phù hợp để tạo điều kiện tốt nhất cho khu vườn của mình!
Lưu ý khi thay chậu
Khi bạn thay chậu và đặt cây thảo mộc/hương thảo mới vào giá thể, việc chăm sóc rễ và lựa chọn vị trí đặt cây rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển của cây. Dưới đây là một số lời khuyên để bạn thực hiện điều này một cách hiệu quả:
Kiểm tra rễ
- Khi bóc cây khỏi chậu cũ, hãy kiểm tra rễ xem có phần nào bị đen không.
- Nếu có rễ bị đen, hãy bóc bớt phần rễ bị hỏng để tránh sự lan rộng của bệnh và tạo điều kiện cho rễ mới phát triển.
Đặt cây ở vị trí thích hợp
- Đặt cây mới thay giá thể ở một nơi thoáng mát với ánh nắng nhẹ vào buổi sáng khoảng 1 đến 2 giờ để cây có thời gian thích nghi với môi trường mới.
- Tránh đặt cây dưới ánh nắng chói chang trong mùa hè. Nếu không thể tránh khỏi ánh nắng mạnh, hãy đặt cây dưới bóng cây hoặc che nắng để bảo vệ cây khỏi bị cháy tinh dầu và nóng chết rễ.
- Tốt nhất là để cây dưới ánh nắng hướng đông đến khoảng 10-11 giờ sáng. Vì Hương thảo là loài cây của vùng địa trung hải nắng hè chỉ dao động từ 21-27 độ , còn ở Việt Nam nhiệt độ ngày nắng hè 35-40 độ, cây rất dễ bị cháy tinh dầu và nóng chết rễ.
Xem thêm Hương Thảo Ý Rũ
Chăm sóc cây sau khi thay chậu
Sau khi thay chậu cho cây thảo mộc hoặc hương thảo, việc chăm sóc đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo chúng phát triển khỏe mạnh. Dưới đây là các bước chăm sóc sau khi thay chậu mà bạn có thể tham khảo:
1. Vị Trí và Ánh Sáng:
- Đặt cây ở nơi có ánh sáng mặt trời đủ và thoáng đãng.
- Tránh ánh nắng gắt vào mùa hè bằng cách đặt cây ở vị trí có bóng cây hoặc che nắng.
- Chọn vị trí có ánh nắng sáng đến khoảng 11 giờ sáng để tối ưu hóa quá trình sinh hợp của cây.
2. Tưới Nước:
- Tưới đẫm nước mỗi ngày vào buổi sáng, tười cho đến khi nước bắt đầu thoát ra ở đáy chậu.
- Tránh tưới nước nửa vời hoặc phun sương để tránh làm ẩm đất và gây ra sự phát triển của nấm.
- Nếu vị trí đặt cây ít nắng, chỉ tưới nước khi đất khô dưới 3cm, nhưng tốt nhất là đặt cây ở nơi có ít nhất 3-4 giờ nắng mỗi ngày và thoáng gió.
Dùng bình tưới nước bằng nhựa tưới dẫm nước cho cây vào mỗi buổi sáng
3. Bón Phân:
- Vườn thường trộn phân vào giá thể nhiều, bạn có thể giảm lượng phân tăng lượng đất để hạn chế bệnh về rễ. Nếu giảm lượng phân thì sau khoàng 1-2 tháng sau kthì mới bắt đầu bổ sung thêm phân
- Bón phân mỗi 10 ngày, với lượng nhỏ khoảng 1 muỗng canh, nên bới nhẹ đất ngoài thành chậu bỏ phân và lấp lại.
- Giảm lượng phân để tăng lượng đất và hạn chế các vấn đề về rễ.
- Nên sử dụng phân hữu cơ hoặc phân bò hoai mục, hoặc phân trùn quế, hoặc phân nở dạng viên nén (phân Nauy Jord) có chỉ số NPK< 6.
- Định kỳ sử dụng vôi bột ngâm qua đêm để tưới cây, giúp phòng tránh sự phát triển của nấm, 2 lần/ tháng
Nên bón phân hữu cơ hoặc phân bò hoai mục, hoặc phân trùn quế
4. Thay Chậu:
- Tùy thuộc vào kích thước cây và chậu, thay chậu mỗi 3 - 6 tháng hoặc 1 năm một lần.
- Dấu hiệu cần thay chậu là khi tán cây lớn hơn vành chậu và rễ tràn ra ngoài lỗ thoát nước.
Tuân thủ các hướng dẫn trên sẽ giúp cây thảo mộc và hương thảo của bạn luôn khỏe mạnh và phát triển tốt sau khi thay chậu. Chúc bạn thành công!